Wymagany rekonesans

1. Ustalenie szczegółów technicznych instalacji bądź urządzenia przeznaczonego do czyszczenia, w tym: rodzaju materiałów, z jakich je wykonano, pojemności wodnej czyszczonego układu oraz wielkości zakamienionej powierzchni, które decydują o wymaganym czasie trwania usługi i zapotrzebowaniu na chemikalia;
2. Ustalenie prawdopodobnego charakteru osadu do usunięcia i jego grubości, które determinują zastosowaną technologię chemiczną i sposób wykonania czyszczenia;
3. Wybór miejsc i sposobu podłączenia instalacji pomocniczej do czyszczenia układu (urządzenia);
4. Ocenę sytuacji i wybór miejsca zbudowania instalacji pomocniczej do czyszczenia;
5. Szczegóły w zakresie zbudowania instalacji pomocniczej w wybranym miejscu: gdzie ustawić sprzęt?; jak wnieść zbiorniki i pompy?; jaka jest wymagana długość rozwijanych rurociągów?; czy można skorzystać z garażu podziemnego?; jaka jest szerokość drzwi?; jaki dostęp do windy? Itp.
6. Szczegóły zabezpieczenia logistycznego: gdzie rozładować preparaty?; gdzie ustawić zbiorniki na spuszczany glikol?; czy jest dostęp do wózka widłowego?; czy zachodzi konieczność przepompowywania glikolu z dostarczonych opakowań fabrycznych, do pojemników transportowanych windą w miejsce czyszczenia (i odwrotnie)?; jak je przewieźć w miejsce czyszczenia?; skąd czerpać wodę o dużym napływie?; jakie jest ciśnienie wody?; jaka jest wysokość pompowania roztworów i jakich pomp należy użyć?; jakie przepływy uzyska się podczas czyszczenia? Gdzie neutralizować roztwory poreakcyjne?; gdzie je utylizować?; jaki jest dostęp do gniazd 400 V i 230 V; itp.
7. Jakie są ograniczenia w wykonaniu czyszczenia?
8. Czy jest możliwe wcześniejsze przysłanie mi próbek osadu do badań symulacyjnych?

Uzyskanie odpowiedzi na powyższe pytania ułatwia przygotowanie i wykonanie czyszczenia oraz sprawia, że przebiega ono sprawnie, zgodnie z opracowanym i zaakceptowanym przez Zleceniodawcę harmonogramem. Umożliwia także uzyskanie wymaganej zgody Administratora budynku, na podstawie złożonej awizacji.

Skład chemiczny i ilość kamienia (lub innych osadów) może być różny w różnych miejscach urządzenia. Dlatego próbki pobierane są w miejscach najbardziej obciążonych cieplnie, w kotłach wodnych i parowych z płomienicy i płomieniówek, możliwie najbliżej palnika, a w wytwornicach pary z wężownicy. Próbkę pobiera się mechanicznie, poprzez odkucie przecinakiem kawałka kamienie aż do powierzchni metalu [1]. Aby odkute fragmenty nie spadły na dno kotła, pod płomieniówkami należy podłożyć duży kawałek folii. Oczywiście niewskazane jest traktowanie jako próbek kawałków kamienia, które odpadły od płomieniówek i leżą na dnie walczaka. Jest to prosty, jeszcze nie wypalony, łatwousuwalny osady w formie twardszego mułu.

Dokonując mechanicznego pobrania próbek należy określić grubość warstwy osadu oraz pole powierzchni, z jakiej zdjęto próbkę, co umożliwi po określeniu jaj masy, obliczenie gęstości osadu [g/cm³]. Aby zapewnić próbki osadu zarówno do analizy chemicznej składu, jak i też badań symulacyjnych, należy pozyskać ok. 100 ml (pół szklanki) kamienia.

W kotłach opłomkowych, w celu pobrania osadów z rury ekranowej, odcina się tulejkę o długości ok. 100 cm, obtacza z zewnątrz do grubości ścianki 1-2 mm i mierzy suwmiarką w kilku miejscach grubość ścianki wraz z osadem. Tulejkę umieszcza się pionowo w imadle, podkłada papier, ściska ją i zgina. Odpryskujący osad przekazuje się do Centralnego Laboratorium Dozoru Technicznego do badania składu chemicznego. Następnie mierzy się grubość ścianek bez osadu i z różnicy określa grubość warstwy osadu na wewnętrznej powierzchni.

Jest to to ważny moment rewizji, a dokonana wspólnie ocena natychmiast zdeterminuje ilość osadu do usunięcia, co w konsekwencji przełoży się na wielkość zapotrzebowania na chemikalia i cenę usługi. Dobrze jest także sprawdzić drożność rur (zasilającej i odmulającej), aby podczas czyszczenia nie było niespodzianek jak ta zilustrowana na zdjęciu [2].

Natychmiast w obecności Zleceniodawcy dokonujemy oceny makroskopowej osadu, określamy jego charakter a po sprawdzeniu przełomu oceniamy twardość osadu i ewentualny układ poszczególnych warstw. Dzięki temu możemy określić stopień trudności czyszczenia oraz szacunkowo podać czas jego trwania, a więc czas wyłączenia urządzenia z eksploatacji.

Wbrew pozorom, dobrze przeprowadzona rewizja wewnętrzna to nie strata czasu, ale być może najważniejszy etap przygotowania czyszczenia, który zaowocuje sprawnym wyczyszczenie kotła i uzyskaniem czystej metalicznie powierzchni grzewczej.